De Wet kwaliteitsborging voor het bouwen (Wkb) gaat in op 1 januari 2023. Vanaf dan geldt de wet voor bouw of verbouw van vergunningplichtige bouwwerken in gevolgklasse 1. KiK-KOMO, PlanGarant, BouwGarant, SKG-IKOB en Building Changes sloegen de handen ineen voor een eenvoudige manier van borgen bij kleine bouwwerken. En het daarmee betaalbaar te maken.
De Wkb stelt verplicht bij bouw of verbouw van gevolgklasse 1 bouwwerken een kwaliteitsborger in te schakelen. Deze kijkt mee of het gebouw voldoet aan de technische regels. Een kwaliteitsborger werkt altijd met een instrument als KiK.
Kleinschalige projecten
De afgelopen periode hebben opdrachtgevers, bouwers, adviseurs/ontwerpers en gemeenten in proefprojecten samengewerkt alsof de Wkb al is ingegaan. Bouwprojecten van dakopbouw tot bedrijfshallen en complete prefab woningen. Een deel van de bouwwerken tijdens de proefprojecten zijn kleinschalige verbouwingen. Kwaliteitsborgers doorlopen voor zowel grote als kleine projecten dezelfde procedures. Zou er geen andere oplossing zijn voor kleine bouwprojecten dan is kwaliteitsborging hiervoor in verhouding duur.
Kwaliteitsborging bij kleine bouwwerken
Vanuit het principe ‘klein bouwwerk, kleine risico’s, kleine inspanning’ is kwaliteitsborging voor kleine bouwwerken ontwikkeld. De opzet is dat de kosten in verhouding blijven tot de grootte van het project. De methodiek voor kleine bouwwerken gaat ervan uit dat de bouwer zelf zijn werk vastlegt. Wanneer de aannemer zijn zaakjes op orde heeft, hoeft de kwaliteitsborger minder te doen. En dat bespaart kosten. Daarnaast is het van belang dat de bouwer kennis heeft van de Wkb en het Bouwbesluit en dat hij zijn werk goed georganiseerd heeft.
Hoe werkt het?
Kwaliteitsborging voor kleine bouwwerken helpt de bouwer zijn bewijs van kwaliteit zo efficiënt mogelijk aan te leveren bij de kwaliteitsborger. De kwaliteitsborging gebeurt via vaste standaarden (templates) en checklists voor bouwers. De kwaliteitsborger kan met de templates via een paar klikken een risicoanalyse en een borgingsplan opstellen. De bouwer voert zoveel mogelijk de controlewerkzaamheden zelf uit via de checklists. Hij verzamelt bewijs om te laten zien dat hij werkt conform het Bouwbesluit (per 1-1-2023 Besluit bouwwerken leefomgeving, Bbl). Zowel in de voorbereiding als tijdens de bouw.
Op deze manier kan de kwaliteitsborger volstaan met een minimale inspanning en de bouwer krijgt grip op zijn bewijslast met de checklists. Aan het einde van het bouwproces kan de kwaliteitsborger met een gerust hart een gerechtvaardigd vertrouwen uitspreken over de kwaliteit van het bouwwerk.
De methode voor kleine bouwwerken wordt doorlopend getest binnen KiK-bouwprojecten. Het doel is om gezamenlijk de methodiek te verbeteren.
De checklists
Er zijn checklist voor specifieke bouwwerken: een dakopbouw, uitbreiding van een woning, constructieve wijzigingen en bouwwerk geen gebouw zijnde (hoge terreinafscheiding, standbeeld, afdak met één muur).
Ingebouwd in KiK-tool
Kwaliteitsborging voor kleine werken is beschikbaar gesteld voor alle instrumenten. KiK-KOMO heeft de templates en de checklists ingebouwd in de Wkb-applicatie KiK-tool. De KiK-tool is vanaf oktober gratis te gebruiken voor kwaliteitsborging conform de Wkb.
Tekst Ceciel Butterhoff, KOMO
